✅مرگ از مهم ترین واندیشه برترین موضوعات فکری بشر از ابتدا تا به امروز است وتحلیل مرگ و دغدغه های مربوط به آن همواره با آدمیان بوده است اما قرآن درکنار تحلیل مرگ نکاتی را در نسبت با مرگ مطرح می کند که وقوف به آن ها مارا در مر گ آگاهی و پذیرش قلبی مرگ یاری می دهد.
✅ نخست این که انسان مرگ را می چشد
كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ
ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﻣﺮﮒ ﺭﺍ ﻣﻰ ﭼﺸﺪ .(ال عمران/۱۸۵)
واین یعنی مرگ نه غذا که مثل دارویی برای آدمی است چشیدن در خوراکی های اندک و ضروری چون دارو به کار می رود والبته گریزی از چشیدن این دارو نیست
✅واما این دارو کدام مرض را ازبین می برد به نظر می رسد بیماری غفلت که انسان در حیطه دنیا گرفتار آن است لذا از اولین آثار مرگ بازشدن چشم بصیرت است
لَّقَدْ كُنتَ فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَٰذَا فَكَشَفْنَا عَنكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ
[ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ : ] ﺗﻮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺑﻲ ﺧﺒﺮﻱ ﻭ ﻏﻔﻠﺖ ﺑﻮﺩﻱ ، ﭘﺲ ﻣﺎ ﭘﺮﺩﻩ ﺑﻲ ﺧﺒﺮﻱ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﻩ ﺍﺕ ﻛﻨﺎﺭ ﺯﺩﻳﻢ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺩﻳﺪﻩ ﺍﺕ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺗﻴﺰﺑﻴﻦ ﺍﺳﺖ .(ق /٢٢)
ولذا کسانی که در دنیا اهل ذکر واقعی هستند مرگ برایشان تکامل است نه فقدان
✅ در مرگ همچنین ما گوهر و عصاره عبودیت و عبادت را نیز به وجدان درمی یابیم
وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّىٰ يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ
ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺕ عبادت کن تا تورا یقین حاصل آید .(حجر/٩٩) مفسران یقین را به مرگ تفسیر نموده اند وتفاوت مرگ نیکان و بدان درهمین است که نیکان چون در دنیا به اختیار اهل عبودیت حق بوده اند مرگ وعبودیت نهایی آنان شیرین و دلپذیر است اما بدان که بدور از عبودیت بودند در وضعیت سختی گرفتار می آیند.
✅ مرگ گرفتن بخشی از انسان از خود او نیز هست
اللَّهُ يَتَوَفَّى الْأَنفُسَ حِينَ مَوْتِهَا
ﻭ ﺧﺪﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺡ [ ﻣﺮﺩم ] ﺭﺍ ﻫﻨﮕﺎم ﻣﺮﮔﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ، .(زمر/٤٢)
و آنان که قبلا تمرین این جدایی و آزاد شدن را با بریدن از دلبستگی های نفسانی داشته اند مرگ برایشان آسان و خواستنی است.
✅ ومهم تر از همه مرگ لقای رب است
فَمَن كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا ﭘﺲ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﺍﻣﻴﺪ ﺩﺍﺭﺩ ، ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎﺭﻱ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺍﻧﺠﺎم ﺩﻫﺪ
(کهف /١١٠)
✅کسانی که رب و پرورنده جانشان در دنیا حق تعالی بوده است مرگ برایشان مثل دیدار شاگرد و معلمی دوست داشتنی است و آنان که نفسشان پرورده غیر حق بوده است دیدار مرگ و لقای رب برایشان سخت ودشوار خواهد بود .